Kans voor mens en materiaal

Textielsorteercentrum Noggus&Noggus circulair verbouwd: groter en efficiënter

De stichtingen Kringloop Zwolle en Noggus&Noggus hebben twee textielsorteercentra: eentje in Zwolle-Zuid en eentje in Staphorst. ‘We hebben hier in Staphorst in overleg met de gemeente Staphorst een extra TSC ontwikkeld, om anderstaligen een stageplek te bieden waar ze zowel de taal als arbeidsvaardigheden leren’, legt interimmanager Gert-Jan te Lindert uit. Hij leidde het afgelopen jaar de optimalisering van de TSC’s in Zwolle en Staphorst in goede banen. ‘Het is leuk en makkelijk uit te voeren werk, waarbij de medewerkers volop met elkaar in gesprek kunnen gaan.’ Inmiddels werken er in Staphorst drie dagen per week gemiddeld vijf mensen per dagdeel stage. Ze komen uit alle windstreken: Syrië, Eritrea, Pakistan, Turkije, Colombia etc.

Circulaire kunstenaars

‘Het is hier een volle boel’, laat Gert-Jan zien in het oude TSC. Zo’n zeven mensen verwerken in een relatief kleine ruimte grote bergen textiel. ‘Het gaat om zomer- en winterkleding, die we hier in het magazijn voor alle vestigingen van de stichtingen Kringloop Zwolle en Noggus&Noggus opslaan.’ Hij loopt langs een magazijn vol opgeslagen textiel en andere artikelen naar een nieuwe ruimte in aanbouw. ‘Kijk, hier is veel meer ruimte dan in het huidige TSC. Dit was eerst een gedeelte van het magazijn. Weever Circulair heeft er met gerecyclede materialen nieuwe wanden met deuren en ramen in gemaakt. Nu kunnen klanten in de winkel zien wat hier gebeurt.’ Het ziet er echt circulair uit. ‘Het is een vak apart om van gebruikte materialen iets moois te maken. Je moet er creatief en vindingrijk voor zijn, en dat zijn ze bij Weever Circulair: het zijn circulaire kunstenaars.’

Hergebruik van materialen èn kennis

Het is inderdaad bijzonder om te zien: het professionele vakmanschap, gecombineerd met de authentieke, tweedehands uitstraling. ‘Daar zoeken we de materialen op uit’, legt directeur Gerwin de Vries van Weever Circulair uit. ‘Als je circulariteit en de kracht van kringloop wil uitstralen, moet je de schoonheid van hergebruik laten zien. En dat doen we hier.’ Weever staat niet alleen voor circulariteit, maar ook voor inclusiviteit en (her)gebruik van ter plaatse aanwezige kennis en vaardigheden. ‘Wij zijn nu de elektrische installatie aan het voorbereiden met alle restproducenten die we nog hadden. Nu werkt er bij Noggus&Noggus een vrijwilliger die in zijn vorige werkzame leven grote elektrische installaties heeft gemaakt. Installatiebedrijf Boer en van Veen in Kampen kent deze man en wil het keuren als hij het aansluit, omdat ze vertrouwen in hem hebben. Wij leggen het aan, hij sluit het aan, zij keuren het. Dat vind ik geweldig, zo’n samenwerking.’

Verbetering efficiency, kwaliteit en kwantiteit

De twee TSC’s werken straks optimaal, de efficiency en effectiviteit is sterk verbeterd sinds Gert-Jan de scepter zwaait. ‘We hebben een aantal mensen vast aangesteld, zodat de fluctuatie van medewerkers die je altijd hebt met stagiairs en vrijwilligers, kan worden opgevangen. De continuïteit is nu gewaarborgd. En dat merk je in de sfeer, aan de kwaliteit van de kleding en aan de kwantiteit. Waar eerder de vestigingen nog te weinig textiel kregen, hebben ze nu ruim voldoende voorraad.’ Daarbij gaat het om kleding van de goede A-kwaliteit. ‘De afzetmarkt voor de B-kwaliteit zit helaas dicht, maar ik ben bezig met een nieuwe bron, we zitten in de proeffase. Het zou wel fijn zijn als dat lukt.’ De TSC’s ontwikkelen door. ‘Het is de bedoeling dat we nog verfijnder gaan sorteren’, zegt Gert-Jan. ‘Sportkleding, T-shirts, jeans en nog zo’n tien soorten. Hoe meer monostromen, hoe beter het hergebruikt kan worden en hoe meer het oplevert per kilo.’

Taal, arbeidsvaardigheden en zelfvertrouwen

Joëlla Fieman is werkbegeleider. Ze zorgt dat enerzijds het proces van het sorteren goed loopt, vanaf inname tot aan het transport terug naar Zwolle. ‘Aan de andere kant zorg ik ervoor dat er voldoende Nederlands gesproken kan worden, zodat de stagiaires kunnen groeien naar een volgende stap, misschien een reguliere baan.’ Twee dagen begeleidt ze de TSC-medewerkers in Staphorst, één dag per week doet ze dat in Zwolle. ‘En ik vínd het leuk!’, zegt ze. ‘Maar we zijn hier inderdaad wel aan een grotere ruimte toe. Het is hier heel stoffig en krap en we krijgen steeds meer textiel binnen.’ Ze werkt net zo hard als de mensen die ze begeleidt. ‘Hier in Staphorst werken vooral anderstaligen, in Zwolle ten dele. Daar zijn inmiddels ook afspraken over met de gemeente Zwolle. Het is leuk om de mensen te zien groeien. In taal, in arbeidsvaardigheden en ook in zelfvertrouwen.’

Gezellig en leerzaam

Necah komt uit Syrië en woont in Staphorst. Als ze iets niet goed begrijpt, vraagt ze het aan een collega die ook uit Syrië komt en de taal al wat beter beheerst. ‘Ik ben vier jaar in Nederland’, vertelt ze. ‘En ik werk nu acht maanden hier. Ik ga naar school, en ik loop hier één dag per week stage. Ik vind het leuk. En ik hou van textiel, mijn hobby is naaien. Nederlands is moeilijk. Maar ik kan het hier goed leren.’ Ze lacht. ‘”Hoe gaat het?” en “Goeiemiddag” en “Goedenavond” en “Textiel sorteren”. Het is hier heel gezellig met z’n allen. En je leert veel. Ik hoop dat ik later hier kan blijven als de stage afgelopen is.’

Praten en meewerken

Sylvia Botur is door de gemeente Staphorst als taalcoach gedetacheerd in het TSC. ‘Ik kom zelf uit Polen. Toen ik achttien jaar geleden in Nederland kwam, was het nog best moeilijk om te integreren. Ik ben een paar maanden naar school gegaan, maar daar was de begeleiding niet optimaal. Toen heb ik mezelf de taal geleerd. Met behulp van mijn buurvrouw bij een dagelijks bakje koffie en dankzij de televisie. Ik deed schoonmaakwerk en een familie plakte overal briefjes op met Nederlandse woorden: tafel, kast, raam en zo. Zo heb ik Nederlands geleerd.’ Nu helpt ze andere mensen om de taal te leren en ook met hun administratie. ‘Uit eigen ervaring weet ik wat het is om in een vreemd land te wonen, waar je de taal en de cultuur niet kent. Dus ik begrijp de mensen hier. Ik vind het echt leuk om te doen. Praten, gewoon meewerken, heel gezellig. Maar er komen steeds meer stagiaires en er komt ook steeds meer textiel. Dus het is fijn dat we straks een veel grotere ruimte hebben.’