Kans voor mens en materiaal

Al werkend de taal en arbeidsvaardigheden leren bij Noggus&Noggus

Een drempel over

‘Er kan veel bij Noggus&Noggus’, stelt Jonne van de Wardt, die zich bij de gemeente Ommen bezighoudt met inburgering, taal en participatie en vanuit die rol het project organiseert. ‘Er zijn trajecten richting werk, er is dagbesteding, alles is mogelijk. We hadden dus nog een taalcoach nodig, en die vond ik in Jaap Koelewijn van het Taalpunt. Hij heeft veel ervaring met taalstages en de dynamiek die daar bij komt kijken.’ Jaap knikt. ‘Ik kijk wat de deelnemers in hun mars hebben. Ik vraag ze bijvoorbeeld om vijf nieuwe woorden mee te brengen. Die behandelen we dan. Of ze doen een rollenspel, waarbij de één bijvoorbeeld de vader van een ziek kind speelt, en de ander een doktersassistente. Je merkt dat veel van hen het wel weten, maar dat ze een drempel over moeten om de spreekvaardigheid te oefenen. Daar helpen we ze hier mee. En we stimuleren hen om de kring met wie ze Nederlands spreken uit te breiden.’ 

Leren communiceren

Mekdes Girma is één van de deelnemers, ze komt uit Ethiopië en woont in Lemele. Ze is afgestudeerd accountant, maar ze moet eerst de taal goed leren voordat ze hier aan de slag kan of een studie kan volgen. ‘Ik hoorde bij het taalcafé over deze taalstage. Nu werk ik bij Noggus&Noggus, twee dagen per week. Het is prettig. Als ik iets niet begrijp, dan kan ik het aan de collega’s vragen. Je leert hier meer dan op school. Niet grammaticaal, maar wel de communicatie.’ Kerem* komt uit Turkije. ‘Ik werk hier twee dagen per week op de elektroafdeling. Maar ik heb ook op andere afdelingen gewerkt en meegereden met de kringloopbus. Je doet veel ervaring op. Ik wil heel graag loodgieter worden maar ik moet eerst nog beter Nederlands leren. Volgende maand heb ik een afspraak met een bedrijf waar ik misschien kan werken. Ondertussen ben ik ook bezig met het staatsexamen. Binnenkort krijg ik de uitslag.’ Kerem neemt zelf heel veel initiatief, hij vroeg de gemeente om hulp, regelde zelf een gesprek met een opleider, ik vind dat wel heel gaaf!’ zegt Jonne 

Taal is wezenlijk

Wethouder Alice van den Nieuwboer heeft zowel onderwijs als inclusie in haar portefeuille. ‘Dit is een kansrijke samenwerking, een mooi partnerschap’, stelt ze. ‘Mensen worden hier gefaciliteerd en ondersteund. Daar zijn we heel blij mee.’ De gemeente Ommen kent veel groepen nieuwkomers. ‘Daar is de raad ook erg mee bezig. We willen graag duurzame opvang bieden van drie tot vijf jaar, aan zo’n honderd tot  honderdvijftig mensen. Daar zijn jongeren bij die hun weg moeten vinden in opleiding en werk. Als je die voor langere tijd een plek wilt bieden, moet de integratie zo snel mogelijk starten. Taal is dan heel wezenlijk. En bij zo’n bedrijf als Noggus&Noggus vind je zo’n verscheidenheid aan mensen, dat verbindt. Mensen komen met elkaar in contact, gaan in gesprek en nemen de tijd om elkaar wegwijs te maken.  

Helpen zit in het kringloop-DNA

De selectie van deelnemers verloopt organisch. ‘We hebben in eerste instantie gezegd dat de gemeente mensen aanlevert’, legt Jonne uit. Maar er komen ook mensen rechtstreeks naar Noggus&Noggus. We hebben een maximale groepsgrootte, die bepaalt nu de grens. Wij verplichten mensen niet, iedereen kan zichzelf aanmelden. Het mooie is dat je dan een heel diverse groep krijgt. Kerem heeft bijvoorbeeld een vluchtelingenstatus. Mekdes is getrouwd met iemand uit Lemele. En zo komen er mensen uit allerlei situaties en windstreken.’ De wethouder is trots op het project. ‘Soms lijkt het of mensen terughoudender worden, dat er minder mogelijk is. Maar als ik dan merk hoe iedereen in Ommen met de pet rondgaat en bijdraagt als er vluchtelingen huisvestiging nodig hebben, dan zie ik weer hoe sterk de saamhorigheid in Ommen is. Dat is de mooie kant van de samenleving. Dit project is daar ook zo’n voorbeeld van.’ Erik knikt. ‘Ik vind het heel mooi om mensen te helpen. Het past ook precies bij Noggus&Noggus en het zit ook een beetje in het DNA van de kringloopmedewerkers. Het kost misschien energie, maar het levert ook veel energie op. We zitten zelfs na te denken over een tweede taalgroepdag.’ ‘Daar praten we inderdaad over’, zegt Jonne. ‘Aan de andere kant zou het mooi zijn om een stukje doorstroom te krijgen door er een maximum aan te verbinden. Maar je wilt ook niet mensen uitsluiten.’ 

Oproep aan organisaties

‘Het zou mooi zijn als andere bedrijven en organisaties zich door dit project laten inspireren’, zegt Manon van het Taalpunt. ‘Het is vrij makkelijk te realiseren en kost minder tijd dan je denkt. Als Taalpunt zoeken wij er dan een vrijwilliger bij. In het begin moet je misschien investeren, maar dat moet je ook met gewone vrijwilligers.’ ‘Ik zou het toejuichen wanneer meer bedrijven dit gaan doen’, zegt Erik. ‘Het is zo’n mooie manier om via werk te integreren, sociaal actief te worden, de cultuur te leren kennen.’ ‘Mensen willen heel graag aan het werk’, voegt Manon toe. ‘Maar ze lopen tegen muren op. Ze kennen de taal niet goed genoeg, contracten worden niet verlengd. Er is best nog wel werk aan de winkel als we het hebben over kansengelijkheid.’ Kerem en Mekdes werken bij Noggus&Noggus in ieder geval hard aan hun toekomst. Ze zijn blij met het project en grijpen de kansen die ze krijgen met beide handen aan. ‘Op deze manier leren wij heel veel!’ Daar zijn ze het over eens.  

* De naam van Kerem is om veiligheidsredenen gefingeerd.