Een briljante wolkjeslamp gemaakt van oude kussenvulling. Een innovatieve leeslamp aangedreven door een fiets. Een semi-steampunk lichtbox van oude fietsonderdelen. De creativiteit van havo- en vwo-brugklassers van Thorbecke SG lijkt eindeloos. De afgelopen maanden maakten ze in opdracht van Kringloop Zwolle en WaardeRing tijdens het keuzetraject Technasium van afgedankte lampen nieuwe producten onder de titel ‘Van Zooi naar Mooi’. De presentatie van de lampen vond plaats in de Zwolse Stadkamer aan de Zeven Alleetjes.

Technasium is een traject voor havo- en vwo-leerlingen van Thorbecke SG. Zij werken telkens negen weken lang tweemaal twee uur per week in groepjes aan een opdracht van een externe opdrachtgever. In november 2022 schoof Kringloop Zwolle aan als opdrachtgever. De opdracht was niet mals. Elk groepje ontving een afgedankte lamp/armatuur, waar ze een functioneel ontwerp en vervolgens een prototype van moesten maken. Onderdeel was een rondleiding bij Kringloop Zwolle en een bezoek aan de opleiding Industrieel Product Ontwerpen van Hogeschool Windesheim. ‘In de Technasium-projecten besteden we waar mogelijk aandacht aan duurzaamheid’, zegt docent Aidan Scherpbier. ‘In deze opdracht kwam dat natuurlijk mooi tot uiting. Ik vind het ook superleuk dat de leerlingen hier in de Stadkamer hun ontwerpen aan ouders, grootouders en andere belangstellenden konden laten zien.’

Onder de indruk
De opdrachtgevers, bestaande uit Hetty Waanders en Jeroen Barneveld van Kringloop Zwolle en Maarten van Dongen van WaardeRing, waren zeer onder de indruk. ‘Ik vind het fantastisch, er zitten hele mooie, creatieve ontwerpen bij’, zegt Hetty. ‘Leuk om te ontdekken hoe vindingrijk en geïnteresseerd de leerlingen zijn. Dat merkten we ook tijdens de rondleiding bij Kringloop Zwolle. Het was voor hen een hele eyeopener: afval is geen afval, maar eigenlijk een schat aan materiaal waarmee je hele mooie dingen kunt doen.’ ‘De leerlingen kenden de verhalen achter de materialen niet’, zegt Jeroen. ‘Neem bijvoorbeeld je mobiele telefoon. Daar zit kobalt in, dat door met name kinderen in mijnen in vooral Congo wordt gedolven. De leerlingen keken daar echt van op.’ Maarten prees de knappe ontwerpen. ‘Ze hebben goed nagedacht over concept, afwerking en functionaliteit. Van een ventilator is bijvoorbeeld een lamp gemaakt. En die fiets is met het oog op de energiearmoede heel erg van deze tijd.’

Inspirerend
Leerling Onne ontwierp samen met leerlingen Daan en Meera de fiets met de dynamo en Hidde hielp, ondanks dat hij in een ander groepje zat. ‘We kregen de lamp van de kringloop en de fiets hebben we ook gekregen, van een kennis. Het hout en de bevestigingsmaterialen zijn ook oud. Het is moeilijker om van gebruikt materiaal iets te ontwerpen en te maken, dan met nieuwe materialen. We vonden het een lastige, maar ook inspirerende opdracht.’ Koen en Tobias ontwierpen de steampunkachtige lichtbox. ‘Het verbaasde me hoeveel spullen er weggegooid worden, terwijl je ze nog heel goed kunt gebruiken’, zegt Koen. ‘Ik wilde altijd al iets gaan doen op het gebied van architectuur, maar door deze opdracht ben ik wel geïnspireerd om meer te gaan doen met gebruikte materialen.’ Iedereen is het erover eens: het project is voor herhaling vatbaar.

De lampen zijn tot aan de voorjaarsvakantie in de Stadkamer te zien.

*Deze tekst is tot stand gekomen door onze samenwerking binnen de WaardeRing.